Logo Schwob.nl - de mooiste vergeten klassiekers

Marcel Schwob
sticker De mooiste vergeten klassiekers
Dorothy Baker - Jonge man met trompet

2021 | Van Maaskant Haun | € 19,50 | Paperback, 180 blz. | Vertaald door Niek Miedema en Harm Damsma

Dorothy Baker

Jonge man met trompet (Van Maaskant Haun)

Boek

Jonge man met trompet pulseert met de legendarische muziek die een tijdperk heeft bepaald. Rick Martin leert zichzelf eerst pianospelen en dan trompet, maar pas door de lessen van de briljante zwarte jazztrompettist Art Hazard wordt Rick een echte ster. Zijn liefde voor de muziek ontaardt in een obsessie. Hij drinkt excessieve hoeveelheden alcohol om nachtenlang door te kunnen gaan. Zijn talent en gedrevenheid zijn echter niet toereikend om zijn leven als mens en artiest vorm te geven.

Biografie

Dorothy Baker

Dorothy Baker haalde haar inspiratie voor Jonge man met trompet uit het kunstenaarschap - maar niet het leven - van de legendarische trompettist Bix Beiderbecke. Haar liefde voor muziek en in het bijzonder jazz is terug te vinden in deze roman. Parker was in haar werk altijd grensoverschrijdend en doorbrak menig taboe, zoals in TrioOur Gifted Son en Cassandra at the Wedding.

Vertaler

Niek Miedema en Harm Damsma vertaalden samen o.a. werk van Nadeem Aslam, Jonathan Coe, Douglas Coupland, Michel Faber, Rick Moody, Joseph O’Connor, Richard Powers, Walter Scott, Adam Thorpe, William Golding, David Mitchell, Colin Whitehead en David Mitchell.
In 2016 kregen zij de Letterenfonds Vertaalprijs.

Fragment

Ik zou de zaak nu onder een vergrootglas kunnen leggen, zoals ze dat doen in die leerzame films om te laten zien hoe zaadjes ontkiemen en bloemblaadjes zich ontvouwen. Dat zou dan in dit geval inhouden hoe de stem lager werd, de spieren zich ontwikkelden en er een baard ontsproot, allemaal verschijnselen die op zich weinig interessant zijn en alleen maar dienen om aan te geven dat de jeugdjaren achter hem liggen, dat het voormalige kind nu in volle vaart op weg is naar de volwassenheid en op koers ligt om een bepaald soort volwassene te worden, eentje van de beste of eentje van de slechtste soort, of iets daar tussenin.

Het was onvermijdelijk dat Rick zou worden wat hij werd. Jeff Williams leerde hem pianospelen. Art Hazard hielp hem een trompet uit te zoeken toen hij het geld daarvoor bij elkaar had, en toen ze eenmaal zo ver waren, leerde hij hem ook hoe je erop moest spelen. Voor de rest was het zijn innerlijke gedrevenheid die ervoor zorgde dat hij zich onvermoeibaar inzette. Om te leren pianospelen, om te leren trompetspelen, om muziek te maken. Die gedrevenheid hing altijd om hem heen, zoals modeverschijnselen om de rest van ons. Hij kon niet stoppen met musiceren zoals je soms niet kunt stoppen met patience. Zodra je merkt dat je niet gaat uitkomen, pak je de kaarten bij elkaar, schud je ze, en leg je ze nog een keer uit. Je probeert het nog één keertje en als je weer niet uitkomt, stop je ermee en ga je naar bed. Maar als je al jaren patience speelt, en trouwens ook als je dat nog maar kort doet, ga je niet naar bed. Je probeert het nog eens, en nog eens, en als je uitkomt vraag je je af of je misschien twee keer achter elkaar kunt uitkomen, dus leg je de kaarten nog een keer uit, gewoon om te kijken. En als het inderdaad zo gaat, zou het wel een soort record zijn als het drie keer achter elkaar zou lukken, en als het niet lukt, is het ergens ook wel zonde om te stoppen omdat het niet gelukt is, dus blijf je toch maar doorgaan totdat een invloed van buitenaf zoals een rinkelende telefoon of simpelweg de vermoeidheid je een halt toeroept. Zo was het ook met Rick. De drang te musiceren kleefde aan hem als een bloedzuiger. Hij zat achter de piano in de Cotton Club te oefenen tot zijn vingertoppen beurs waren omdat ze zo vaak de verkeerde kant op waren gestuurd, en hij speelde trompet tot zijn lippen zich van ellende naar binnen krulden en trillend aangaven dat ze geen verdere plooiing konden verdragen. Maar hij hield pas op als dat moest, als het tijd was om naar Gandy’s te gaan of om iets te eten te halen.

Of om naar school te gaan. Bijna acht maanden lang was hij weggekomen met zijn gespijbel, maar net toen hij daar gerust op begon te worden wist Lowell High School hem toch bij Gandy’s te achterhalen, waarop de schoolleiding een hoop trammelant maakte, zowel tegenover hem als tegenover Gandy’s. Hij was er, ook nadat hij zijn trompet had gekocht, blijven werken omdat hij er tweevijftig per week verdiende en omdat hij zo elke dag Smoke Jordan kon treffen zonder te hoeven afspreken. Die middagen waarin hij kegels opzette gaven bovendien een bepaalde vastigheid aan zijn bestaan, een mooi alternatief voor de prettige regelmaat die een gezinsleven je normaal gesproken biedt. Het gaf hem iets om van weg te gaan en naar terug te komen, zo’n verplichting die vrijheid haar waarde verleent. Ik moet zeggen dat de leerplichtambtenaar hem een heel ander soort verplichting oplegde, en vanuit onze invalshoek gezien een fraaie ook. Hij sleepte Rick voor de kinderrechter, die hem eerst een poosje liet wachten zodat hij in een ontvankelijke stemming zou geraken, en hem vervolgens een aantal vragen voorlegde, tamelijk bruusk en voldoende om een jongen met Ricks gevoelige karakter zodanig te imponeren dat hij een flinke tijd braaf zou zijn. Daarna werd hij onder toezicht geplaatst, met de verplichting zich twee keer in de maand te melden, en brachten ze hem onder politiebegeleiding terug naar school.

Reacties


'Met veel schwung beschrijft jazzliefhebber Baker fenomenale jamsessies en optredens in clandestiene clubs.' - Emilia Menkveld, De Volkskrant