Boek

De zaaier van Octavia E. Butler is een dystopische sciencefictionroman die zich afspeelt in het Amerika van 2024 (de nabije toekomst bij het verschijnen van de roman in 1993), een land gekenmerkt door sociale en economische instabiliteit. Het verhaal volgt de hoofdpersoon, Lauren Olamina, een jonge vrouw met hyperempathie, wat betekent dat ze de pijn en emoties van anderen fysiek voelt.

Het boek onderzoekt thema's als religie, overleven, gemeenschap en verandering. Het speelt zich af in een wereld waarin klimaatverandering, economische ineenstorting en sociale onrust de norm zijn. Lauren begint haar eigen geloofssysteem te ontwikkelen, genaamd 'Aardezaad', terwijl ze probeert te overleven in deze steeds vijandiger wordende omgeving.

De zaaier wordt geprezen om zijn alarmerende relevantie voor hedendaagse sociale en politieke kwesties, zoals klimaatverandering, economische ongelijkheid en politieke onrust. Het is een meeslepende verkenning van de menselijke veerkracht te midden van chaos en een oproep tot actie voor verandering.

Biografie

Octavia Butler (1947-2006) was een wereldberoemde Amerikaanse schrijver van vele baanbrekende romans. Haar grote doorbraak kwam in 1979 met Kindred (Nederlandse uitgave: Verbonden) Ze was een pionier: met haar boeken veranderde ze in de vroege jaren zeventig de sciencefictionwereld die op dat moment gedomineerd werd door witte mannelijke auteurs. Butlers dystopische romans onderzoeken thema's als zwart onrecht, vrouwenrechten, opwarming van de aarde en politieke ongelijkheid. Ze werd onder andere onderscheiden met een MacArthur Genius Grant en PEN West Lifetime Achievement Award. Recentelijk wordt haar werk over de hele wereld heruitgegeven. Ook is Kindredonlangs verschenen in stripvorm en werd het verfilmd door Disney FX.

Vertaler

Reshma Jagernath (1975) woont in een wereld van woorden. Zo doceerde ze lang Engels en Nederlands aan universiteiten en andere taal- en literatuurhavens in Nederland, Zuid-Afrika en het Verenigd Koninkrijk. Ook schreef ze een proefschrift over het werk van J.M. Coetzee en bezorgde hem zelfs een lintje.

Tijdens de eerste covidlockdown keerde Reshma terug naar haar kinderliefde, het wonderlijke universum van taal en verhaal in het Nederlands, ditmaal in de moederschoot van de Vertalersvakschool. Sindsdien puzzelt ze, alleen en met gelijkgestemden, met woorden, verbeelding en interpunctie. Dit heeft al geleid tot een diploma, en vertalingen van Bryan Washington en Octavia E. Butler. 

Wanneer Reshma niet aan het lezen of schrijven is, beoefent en faciliteert ze yoga, meditatie en (ggz-gerelateerd) herstelwerk. Daarnaast bezoekt ze regelmatig tentoonstellingen en theater, en oefent ze danspasjes.

Ine Willems (1971) studeerde in 1996 af in de specialisaties literatuurwetenschap en vertalen Engels aan de RUU en is vervolgens met de werkwind mee naar Groot-Brittannië verhuisd. Bij terugkeer naar Nederland is ze in 2003 met de Vertalerij teksten en vertalingen voor bedrijfsleven en overheid gaan verzorgen – want op een broodkorst bijt het beter dan op een houtje - en zich gaan specialiseren in wat haar grote liefde is gebleken: het boekvertalen, met vertalingen van auteurs als Lawrence Hill, James Jones en Hilary Mantel. Ze is nogal gepassioneerd de mening toegedaan dat literair vertalen een specialisatie is die alle genres omvat, of ze nu commercieel zijn of tot de bellettrie behoren. Sinds 2010 geeft ze lezingen en cursussen verhaalanalyse, literair vertalen en persklaar maken & correctie, is ze als docent betrokken bij de Vertalersvakschool, begeleidt ze stages en afstudeeropdrachten literair vertalen en verzorgt ze gastlessen literair vertalen op middelbare scholen.

Reacties

‘Een briljante, eindeloos rijke dystopische roman die goed past bij 1984 en The Handmaid's Tale, en het is ook een fascinerende verkenning van hoe crises nieuwe religieuze en ideologische bewegingen kunnen aanwakkeren.’ – John Green

‘In de voortdurende strijd over welke dystopische klassieker het meest van toepassing is op onze tijd, zijn de 'Parable'-boeken van Octavia E. Butler ongeëvenaard.’ - New Yorker

‘Butler voelde voor mij als een vuurtoren die knipperde vanaf een eiland van begrip, ver weg, op zee. Ik had geen idee hoe ik daar moest komen, maar ik wist dat ze iets levensreddends had gevonden: ze had een vorm van weerstand gevonden. Butler en andere schrijvers als Ursula Le Guin, Toni Morrison en Margaret Atwood gebruikten de grondbeginselen van het genre om de onrechtvaardigheid van het heden te onthullen en onze evolutie voor te stellen.’ – The New York Times

‘Beangstigend vooruitziend en wijs. Een waardig boek voor degenen die een betere wereld willen bouwen, aangezien de coronapandemie bloot heeft gelegd hoe onhoudbaar, hoe verdorven ongelijk de Amerikaanse manier van leven is en altijd is geweest.’ – Yaa Gyasi

‘Als we het hebben over must-read auteurs zoals Maya Angelou, James Baldwin en Toni Morrison, moet de enige echte Octavia Butler deel uitmaken van de lijst. De baanbrekende scifi- en speculatieve fictie-auteur was een meester van het verzinnen van fantasierijke verhalen die je kennis laten maken met zowel de mogelijkheden - als de gevaren - van de mens terwijl je tegelijkertijd lessen leert over kleur, gender en seksualiteit.’ – O, The Oprah Magazine 

‘Octavia Butlers boek is een knaller. Het is een angstaanjagend visioen van een sombere toekomst veroorzaakt door de opzettelijke onwetendheid, racisme en hebzucht van mensen. Het heeft een griezelig gevaarlijke parallel met onze huidige wereld. Butler geeft ons een bevredigende hoofdrolspeler in de overgevoelige tiener Lauren, wiens moed en verstand een oneindige bron van inspiratie zijn.’ –  Wall Street Journal

‘Een aangrijpend verhaal over overleven en een aangrijpend verslag van opgroeien in een uiteenvallende wereld.’ – New York Times Book Review