Boek

Le vol d’Icare (1968), de laatste roman van Raymond Queneau, is een buitenbeentje in zijn oeuvre, mede omdat het een roman in bijna uitsluitend snedige, grappige dialogen en monologen is en daarmee een toneelstuk lijkt. In het boek speelt Queneau met de grens tussen fictie en realiteit, een spel dat begint met de verdwijning van het personage Icarus uit het manuscript van zijn auteur. Hiermee is de roman een ode aan Luigi Pirandello. Queneau spot niet alleen op woord- of zinsniveau, maar ook in de opbouw van de roman, via zijn personages en in de uitgebreide intertekstualiteit. Hij houdt de literaire wereld regelmatig een genadeloze, erg komische spiegel voor.

Biografie

Raymond Queneau (1903-1976) is een Frans schrijver, dichter, dramaturg en wiskundige. Tegenwoordig hij is vooral bekend als een van de oprichters van Oulipo (Ouvroir de littérature potentielle - Werkplaats voor potentiële literatuur) en door zijn boeken Exercices de style (1947) en Zazie dans le Métro (1959). 

Bij Queneau waren elementen van een tekst, inclusief schijnbaar triviale details zoals het aantal hoofdstukken, zaken die vooraf bepaald moesten worden, misschien zelfs berekend. Zijn gedicht Cent mille milliards de poèmes (1961) behoort ook tot zijn bekendste werken. Queneau schreef 140 regels in 10 afzonderlijke sonnetten die allemaal herschikt konden worden in willekeurige volgorde. Queneau berekende dat iemand die het boek 24 uur per dag zou lezen 190.258.751 jaar nodig zou hebben om het uit te lezen.

Vertaler

Nathalie Tabury (1976) studeerde theater aan de University of Exeter. Na een carrière als dramaturg en productieleider volgde ze het postgraduaat Literair Vertalen aan de KU Leuven. In 2017 rondde ze ook haar opleiding aan de Vertalersvakschool Amsterdam af. Sindsdien vertaalt ze fictie en non-fictie uit het Frans en het Engels. Daarnaast leidt ze de Vertalersvakschool Antwerpen en is ze bestuurslid van de Vlaamse Auteursvereniging. Ze vertaalde eerder werk van onder meer Nathacha Appanah, Julia Deck en Adeline Dieudonné.

Reacties

• ‘Queneau's werk is geen eenvoudig voorbeeld van generieke contaminatie, maar drukt een soort anarchie in de literaire ruimte uit die de lezer de instrumenten ontneemt om het genre te herkennen en te ontcijferen, waardoor een "kinetische" horizon van verwachting ontstaat.’ - Daniela Tononi:

• ‘De hilarische avonturen maken Queneau's roman, parodiërend op verschillende genres, een van de beste literaire jeux d’esprit in de moderne literatuur.’ - Barbara Wright: